Author: bronwynb

Jammer, hierdie bladsy is nie in Afrikaans beskikbaar nie.

Jammer, hierdie bladsy is nie in Afrikaans beskikbaar nie.

Jammer, hierdie bladsy is nie in Afrikaans beskikbaar nie.

Die welbekende Henri Wirth, kuns- en boekrestourateur, is op 1 Junie 2019 oorlede. Henri het in sy leeftyd ʼn legende geword. Deur sy bekwame werk is van Suid-Afrika se belangrikste kultuurerfenisse vir die nageslag bewaar. Werke van kunstenaars soos Pierneef, Thomas Baines, Hugo Naudé en Maggie Laubser is deur hom van algehele verweer en vernietiging gered en is tans deel van die US se kunsversameling.

Henri is in 1941 in Fulda, Oos-Duitsland gebore en het opleiding in die boekbind- en restourasiekuns te Fulda in Wes-Duitsland ontvang. In 1964 emigreer hy na Suid-Afrika om ʼn pos as boekrestourateur by die Carnegie Biblioteek van die US te aanvaar. Hy het in 2009 afgetree.

Henri is algemeen erken as ʼn vakman van die hoogste orde en hy het wêreldwyd aansien geniet. Ten tyde van sy aanstelling sou hy veral op die bind van waardevolle boeke en geïllustreerde werke konsentreer. Ná sy aanstelling het hy hom egter ook toegelê op die restourasie van ʼn verskeidenheid ander biblioteekmateriaal soos landkaarte, dokumente, manuskripte, grafiese werke en skilderye. Dit sluit waardevolle antikwariese landkaarte in, waarvan die oudste uit 1672 dateer.

Van sy belangrikste werk sluit in die restourasie van al Maggie Laubser se skilderye wat na haar afsterwe aan die US bemaak is, en waarvan ʼn deel in haar motorhuis in die Strand ontdek en so beskadig was dat dit skaars hanteer kon word. Ander belangrike werk was die restourasie van die 168 akwarelle in die Solomon Ceasar Malan-versameling.

Ander werk van Henri het ingesluit die verdere ontwikkeling van die tegniek van sogenaamde “conservation framing” vir die bewaring van kunswerke en oorspronklike kaarte, en die ontwerp van die Pro Bene Merito medalje, wat vir buitengewone diens aan die US toegeken word. Twee televisieprogramme is oor sy werk gemaak en talle koerant- en tydskrifartikels is oor sy werk gepubliseer.

In 1996 is hy met die erepenning van die SA Akademie vir Wetenskap en Kuns vereer vir sy uitmuntende werk. Die toekenning is beskou as ʼn gepaste gebaar aan iemand wat oor die voorafgaande dekades ʼn onskatbare bydrae gelewer het tot die bewaring van onvervangbare Suid-Afrikaanse kultuurerfenisse.

Henri was ook twee keer die ontvanger van ʼn studiebeurs van die Kaapse Drie Eeue Stigting, wat hom in staat gestel het om verdere opleiding in die restourasie van boeke en dokumente in Europa te ontvang.

“Daar’s net een manier, en dis die regte manier”, was Henri se woorde, en dié instelling teenoor die lewe het soos ʼn goue draad deur sy 45 ononderbroke diensjare by die Universiteit geloop. Die Universiteitsbiblioteek en die US kampus het as gevolg daarvan ʼn baie mooier plek geword. Sy nalatenskap sal lank voortleef.

Jammer, hierdie bladsy is nie in Afrikaans beskikbaar nie.

Jammer, hierdie bladsy is nie in Afrikaans beskikbaar nie.

Jammer, hierdie bladsy is nie in Afrikaans beskikbaar nie.

Jammer, hierdie bladsy is nie in Afrikaans beskikbaar nie.

Jammer, hierdie bladsy is nie in Afrikaans beskikbaar nie.

Lesse van ʼn gekompliseerde maatskaplike probleem vir jong navorsers

Op Vrydag, 1 Maart is die tiende jaarlikse Dokumentesentrumlesing as deel van die US Woordfees met groot sukses in die ouditorium van die US Biblioteek aangebied.

Met vanjaar se Woordfeestema, Jonk, in gedagte het die spreker, prof Jonathan Jansen, voormalige rektor van die Universiteit van die Vrystaat en tans uitgelese professor aan die Universiteit Stellenbosch se Fakulteit Opvoedkunde, op die jong navorser gefokus.

Jansen het sy lesing begin met ʼn treffende illustrasie van die kompleksiteit van die Suid-Afrikaanse samelewing, veral dié van Kaapstad se suidelike voorstede, en hoe dit skoolgaande kinders beïnvloed. Hy het daarop gewys dat navorsing oor die toekoms van Afrikaans in skole ook indringende ondersoek na verskillende onderwyswetgewing en beleidsrigtings moet insluit. Faktore soos o.a. woongebiede, onderrigkoste en toelatingsvereistes speel ʼn groot rol.

Jansen het uitgewys dat goeie navorsing navorsing is wat ʼn komplekse probleem probeer verstaan, ʼn goeie vraag vra en kennis bevorder.

Na afloop van die lesing moes die spreker heelwat vrae vanuit die gehoor beantwoord. Daar is saamgestem dat die laaste woord oor die lot van Afrikaanse skole in ʼn ingewikkelde gemeenskap nog lank nie gespreek is nie.

ʼn Uitstalling van navorsingsuitsette in die Biblioteek se afdeling Spesiale Versamelings het baie belangstelling uitgelok.

Marieta Buys